Ngày 01 tháng 12 năm 2025, Trường Đại học Mở Hà Nội phối hợp với Học viện Chính sách phát triển và Ngân hàng PVcomBank long trọng tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc gia “Khoa học, Công nghệ, Đổi mới sáng tạo – Động lực thúc đẩy phát triển Kinh tế số”. Hội thảo thu hút hơn 300 đại biểu tham dự, gồm đại diện Ban Giám hiệu, đại diện lãnh đạo các đơn vị, các chuyên gia, nhà khoa học, giảng viên, sinh viên cùng nhiều khách mời đến từ các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Sự kiện được tổ chức trực tiếp và trực tuyến trên các nền tảng công nghệ của Nhà trường.
Các đại biểu tham dự Hội thảo
Với gần 100 bài nghiên cứu gửi tới hội thảo, 50 bài tiêu biểu đã được chọn đăng trên Tạp chí khoa học của Trường Đại học Mở Hà Nội, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng khoa học đối với chủ đề phát triển kinh tế số dựa trên khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phát biểu khai mạc, TS. Bùi Thanh Sơn – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Hà Nội nhấn mạnh vai trò của đại học, doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia; khẳng định Hội thảo là diễn đàn khoa học có ý nghĩa quan trọng nhằm kết nối tri thức, chia sẻ định hướng và đề xuất giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế số một cách bền vững. “Hội thảo này không chỉ là diễn đàn trao đổi về nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ giữa các giảng viên trong Trường với các nhà khoa học ở các trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp; là hành lang thúc đẩy gắn kết, hợp tác trong các hoạt động chuyên môn sắp tới; mà còn là nơi lan tỏa tri thức, kiến thức mới, tạo động lực học tập, nghiên cứu khoa học cho học viên, sinh viên của Trường Đại học Mở Hà Nội và các trường bạn có mặt trong Hội thảo ngày hôm nay. Chúng tôi tin tưởng rằng , Trường Đại học Mở Hà Nội sẽ là đối tác tin cậy của nhiều trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực kinh tế – công nghệ”, TS. Bùi Thanh Sơn bày tỏ.
TS. Bùi Thanh Sơn – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Hà Nội phát biểu khai mạc
Kinh tế số – xu thế phát triển tất yếu của Việt Nam
Kinh tế số đang nổi lên như động lực chủ đạo cho tăng trưởng của nhiều quốc gia. Theo các báo cáo quốc tế, kinh tế số đóng góp khoảng 15–17% GDP toàn cầu và tiếp tục tăng nhanh. Tại Việt Nam, trong những năm gần đây, tỷ trọng kinh tế số tăng trưởng mạnh, từ mức khoảng 11% GDP vào năm 2021 lên hơn 16% vào năm 2024, với kỳ vọng đạt 20% vào năm 2025.
Phát biểu trong phiên toàn thể, các diễn giả đã phân tích sâu cách thức mà Việt Nam có thể tận dụng cơ hội từ khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo:
+ TS. Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng Khoa Kinh tế, trong báo cáo đề dẫn nhấn mạnh: đổi mới sáng tạo chính là “con đường duy nhất để nền kinh tế bứt phá” trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt. “Kinh tế số ngày nay không chỉ đơn thuần là quá trình số hóa các hoạt động kinh tế – xã hội. Đó là sự chuyển hóa căn bản trong cách thức tạo ra giá trị: từ tài sản hữu hình sang tài sản dữ liệu; từ mô hình tuyến tính sang mô hình nền tảng; từ cạnh tranh bằng quy mô sang cạnh tranh bằng tri thức, thuật toán và khả năng sáng tạo. Điều này cho thấy khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo không phải là hệ quả của kinh tế số, mà chính là động lực kiến tạo nên nền kinh tế số. Chỉ khi nắm giữ năng lực công nghệ nội sinh và năng lực đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, Việt Nam mới có thể thoát khỏi phụ thuộc vào công nghệ gia công và tham gia thực chất vào các chuỗi giá trị toàn cầu”, TS. Nguyễn Thị Thu Hương chia sẻ.
TS. Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng Khoa Kinh tế báo cáo đề dẫn
+ TS. Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, chỉ ra rằng đổi mới sáng tạo đã trở thành động lực tăng trưởng mới cho Việt Nam, từ công nghệ số, AI, dữ liệu lớn đến công nghệ xanh.
+ TS. Nguyễn Hữu Xuyên, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN, phân tích hệ thống chính sách phát triển kinh tế số dựa trên KH&CN và đề xuất cần hoàn thiện khung pháp lý về dữ liệu, sandbox công nghệ, và hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.
+ Đại diện Hiệp hội TMĐT Việt Nam, Mr. Tình Nguyễn nhấn mạnh thương mại điện tử không chỉ tạo giá trị kinh tế mà còn thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong mô hình kinh doanh, trải nghiệm khách hàng và hệ sinh thái logistics – thanh toán – marketing số.
Các nội dung này cho thấy Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển kinh tế số sâu rộng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp, các cơ sở giáo dục – nghiên cứu và toàn xã hội.
Cơ chế, chính sách và nguồn lực thúc đẩy khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo
Đoàn chủ tọa phiên thứ nhất
Phiên thứ nhất của hội thảo tập trung vào việc phân tích các điều kiện cần thiết để KH&CN thực sự trở thành lực kéo của kinh tế số. Dưới sự chủ trì của TS. Nguyễn Thị Thu Hương, TS. Trịnh Tùng và PGS.TS. Lê Thái Phong, các tham luận đã cung cấp nhiều góc nhìn quan trọng.
Chuyển đổi số – động lực tăng trưởng: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
TS. Đàm Thị Hiền chỉ ra ba bài học lớn:
+ Phát triển hạ tầng số đồng bộ, đặc biệt là dữ liệu mở và điện toán đám mây quốc gia.
+ Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp SME trong chuyển đổi số phải nhất quán và có tính dài hạn.
+ Hợp tác công – tư là mô hình hiệu quả để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ.
Chính sách phát triển năng lượng tái tạo
Trong bối cảnh chuyển đổi số và cam kết giảm phát thải, TS. Tăng Thị Hằng nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết của năng lượng sạch, minh bạch hóa thị trường điện, và ứng dụng CNTT vào quản lý lưới điện thông minh.
Gamification trong Mobile Banking
ThS. Nguyễn Đăng Khoa trình bày cách thức gamification thay đổi trải nghiệm người dùng, giúp các ngân hàng:
+ Thu hút khách hàng trẻ,
+ Tăng tương tác,
+ Thúc đẩy tiêu dùng dịch vụ số,
+ Cải thiện năng lực cạnh tranh trong môi trường tài chính số hóa.
Nâng cao năng lực nhân lực AI trong ngành ngân hàng
TS. Đào Duy Thuần phân tích nhu cầu nhân lực AI tăng nhanh, trong khi thị trường lao động hiện nay thiếu hụt chuyên gia kỹ thuật, phân tích dữ liệu và quản trị rủi ro AI. Tác giả đề xuất thúc đẩy liên kết đại học – doanh nghiệp, mở rộng chương trình đào tạo AI ứng dụng và xây dựng khung năng lực nghề nghiệp mới.
Ứng dụng công nghệ số và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong kinh tế
Đoàn chủ tọa phiên thứ hai
Phiên thứ hai, dưới sự chủ trì của TS. Nguyễn Thị Thu Hường, TS. Nguyễn Hữu Xuyên và PGS.TS. Phan Thế Công, tập trung vào các ứng dụng công nghệ số trong doanh nghiệp, ngân hàng, dịch vụ và văn hóa nghệ thuật.
Tái cấu trúc mô hình kinh doanh dưới tác động của chuyển đổi số
TS. Lê Minh Thu phân tích rằng chuyển đổi số không chỉ là áp dụng công nghệ, mà là thay đổi toàn diện tư duy kinh doanh:
+ Mô hình doanh thu số,
+ Sản phẩm – dịch vụ số,
+ Quy trình vận hành số,
+ Quản trị doanh nghiệp dựa trên dữ liệu.
Số hóa hệ thống thông tin kế toán cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
TS. Nguyễn Thị Lan Anh đề xuất giải pháp số hóa theo ba cấp độ:
+ Tự động hóa nghiệp vụ kế toán.
+ Liên thông dữ liệu kế toán với cơ quan thuế.
+ Minh bạch hóa thông tin nhằm nâng cao trách nhiệm xã hội và quản trị doanh nghiệp.
Vai trò của đổi mới sáng tạo trong ESG tại ngân hàng thương mại
ThS. Ngô Ánh Nguyệt khẳng định đổi mới sáng tạo giúp ngân hàng:
+ Đo lường phát thải,
+ Quản trị rủi ro ESG,
+ Phát triển sản phẩm tín dụng xanh,
+ Nâng cao uy tín và hiệu quả kiểm soát rủi ro.
Ứng dụng công nghệ số trong phát triển dịch vụ văn hóa nghệ thuật tại Hà Nội
TS. Nguyễn Thị Hương Giang nêu bật vai trò của công nghệ trong:
+ Bảo tồn và số hóa di sản,
+ Quảng bá các sản phẩm văn hóa,
+ Tạo không gian trải nghiệm số cho du khách,
+ Mở rộng thị trường dịch vụ văn hóa – một trụ cột quan trọng của kinh tế sáng tạo.
Đại biểu báo cáo tham luận
Những hàm ý chính sách và gợi mở từ Hội thảo
Qua các phiên thảo luận sâu rộng, hội thảo đưa ra một số định hướng lớn nhằm thúc đẩy kinh tế số tại Việt Nam:
Hoàn thiện hệ thống thể chế về kinh tế số
+ Xây dựng khung pháp lý về dữ liệu mở, dữ liệu dùng chung;
+ Thí điểm sandbox cho AI, fintech, công nghệ mới;
+ Thúc đẩy an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Tăng cường đầu tư vào hạ tầng số quốc gia
+ Điện toán đám mây, trung tâm dữ liệu,
+ Nền tảng tích hợp – chia sẻ dữ liệu,
+ Phủ sóng 5G và mạng băng rộng chất lượng cao.
Phát triển nhân lực số
+ Đổi mới chương trình đào tạo đại học,
+ Tăng hợp tác đại học – doanh nghiệp,
+ Hình thành hệ sinh thái đào tạo suốt đời về kỹ năng số.
Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số
+ Ưu đãi tài chính và tín dụng cho doanh nghiệp SMEs,
+ Phát triển dịch vụ tư vấn – chuyển giao công nghệ,
+ Xây dựng hệ thống đánh giá mức độ trưởng thành số của doanh nghiệp.
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong mọi lĩnh vực
+ Từ ngân hàng, tài chính, thương mại điện tử đến văn hóa – nghệ thuật;
+ Khuyến khích mô hình kinh doanh mới, dịch vụ số mới;
+ Thúc đẩy ứng dụng AI, blockchain, IoT, big data.
Đại biểu trao đổi, thảo luận
Hội thảo Khoa học Quốc gia do Trường Đại học Mở Hà Nội phối hợp với Học viện Chính sách phát triển và Ngân hàng PVcomBank tổ chức đã khẳng định vai trò quyết định của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đối với phát triển kinh tế số. Các tham luận được trình bày không chỉ mang giá trị học thuật mà còn đóng góp thiết thực cho hoạch định chính sách và triển khai thực tiễn.
Trong phần tổng kết và bế mạc, TS. Nguyễn Thế Hùng – Phó Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, đánh giá cao nỗ lực của Ban Tổ chức và các nhà khoa học, đồng thời nhấn mạnh cần tiếp tục duy trì diễn đàn khoa học này như một hoạt động thường niên nhằm kết nối tri thức và thúc đẩy công cuộc chuyển đổi số quốc gia.
TS. Nguyễn Thế Hùng – Phó Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển tổng kết và bế mạc Hội thảo
Hội thảo khép lại với tinh thần lạc quan và quyết tâm cao, mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong nghiên cứu, giảng dạy và đổi mới sáng tạo, góp phần đưa Việt Nam phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên kinh tế số.